W toku procesu cywilnego, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów, z których wywodzi on skutki prawne. To zatem powód, jako ten, który chce dochodzić określonego uprawnienia czy roszczenia musi wykazać wszystkie te okoliczności, które powołuje w celu wykazania zasadności swojego stanowiska.
Z drugiej strony pozwany, zatem ten, który co do zasady broni się, musi podołać obowiązkowi wykazania wszystkich tych okoliczności, które niweczą twierdzenia, a tym samym roszczenia powoda.
Całą sztuką przeprowadzenia postepowania dowodowego jest zatem udowodnienie swoich racji i zbicie twierdzeń strony przeciwnej poprzez wykazanie tego rodzaju okoliczności, które podważą zasadność racji przeciwnika. Powyższemu służą zaś dowody, które można przed Sądem przeprowadzać lub żądać przeprowadzenia ich przez Sąd.
Czy jednak obrona zawsze jest konieczna? Co do zasady tak, wedle jednej z reguł dowodowych fakty którym strona przeciwna nie zaprzeczy uznane mogą być za przyznane. Może się jednak rodzić dodatkowa wątpliwość, co do tego, czy musimy czegokolwiek dowodzić jeżeli w ogóle strona, która wytoczyła powództwo, nie wykazała okoliczności uzasadniających swojego żądania?
Jak wskazał w kontekście tak postawionego pytania Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 14 września 2016 r., sygn.. akt: I ACa 267/16, oczywistą prawidłowość jest, iż obowiązek dowodzenia po stronie pozwanego aktualizuje się dopiero w przypadku skutecznego wywiedzenia jego odpowiedzialności przez powoda. Dlatego też powinnością sądu jest w pierwszej kolejności ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne uzasadniające zgłoszone żądanie, a w razie pozytywnego stwierdzenia w tym zakresie, rozstrzygnięcie o zarzutach strony przeciwnej. Jeśli zaś takiego ustalenia dokonać nie można, to fakt ten samoistnie niweczy zasadność powództwa niezależnie od skuteczności podjętej przez pozwanego linii obrony.
Pamiętać przy okazji przytoczenia wyżej wskazanego wyroku jednak należy, że ocena tego czy powód wykazał okoliczności faktyczne uzasadniające zgłoszone żądanie dokonywana jest przez Sąd w wyroku. Do momentu rozstrzygnięcia sprawy strony nie wiedzą zatem – z wyjątkiem sytuacji gdy wydawany jest wyrok wstępny – czy sprostały obowiązkowi dowiedzenia swoich racji. Po zapadnięciu wyroku jest już jednak zbyt późno, aby cokolwiek udowadniać.
Skoro tak, oczywistym jest, że w każdej sytuacji bezwzględnie koniecznym jest podjęcie obrony poprzez skuteczne dowodzenie swoich racji, poparte stosowną argumentacją prawną. Z pewnością nie można zachowywać się względem powoda czy ogólnie toczącego się procesu w sposób bierny. Stanowi to bowiem prostą drogę do przegrania procesu i poniesienia wszelkich konsekwencji z tym związanych.
Powyższe zadanie nie jest jednak sztuką łatwą. Najlepiej skorzystać zatem z pomocy profesjonalisty – wprawnego adwokata, który skutecznie dowiedzie przez sądem naszych racji.
Adw. Karol Piotrowski
Kancelaria Adwokacka Lublin Adwokaci Piotrowscy
