Komornik, zgodnie z prawem, może żądać od każdego informacji dotyczącej dłużnika,jeżeli tylko osoba ta posiada tego rodzaju informacje. Odmowa udzielenia informacji komornikowi, związana jest, co najmniej, z koniecznością zapłacenia grzywny. Prawo do żądania informacji temat innych osób mają również, w pewnego rodzaju uproszczeniu, sądy czy prokuratura. Jednak czy adwokat może zostać zobowiązany do ujawnienia informacji, jakie posiada o swoim Kliencie – np. na żądanie komornika, sądu czy prokuratury?
Oczywiście nie. Adwokat – stosownie do przepisów ustawy Prawo o adwokaturze – obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej ( art. 6 ust. 1 ustawy) . Co więcej, nie można zwolnić go z obowiązku zachowania owej tajemnicy. To duży przywilej, ale i obowiązek. Adwokat jest bowiem jednym z naprawdę nielicznej grupy zawodów, która ma obowiązek zachowania w tajemnicy powierzanych mu informacji, przy czym z tego obowiązku nie może zostać nigdy zwolniony. Nie bez powodu adwokat jest zatem tzw. zawodem zaufania publicznego.
Informacje przekazywane adwokatowi w związku z udzielaniem przez niego pomocy prawnej nie mogą trafić do nikogo. Nie ma również prawnej możliwości zmuszenia adwokata, do ujawnienia posiadanych przez niego informacji dotyczącej Klienta, komukolwiek – wliczając w to sądy i prokuraturę. Tajemnica adwokacka jest zatem trwała – rozciąga się na całe życie adwokata – i bezwzględna, a przekazywane nam informacje, po prostu bezpieczne.
Jedynym warunkiem objęcia informacji tajemnicą adwokacką, jest aby adwokat uzyskał je w związku z udzielaniem pomocy prawnej czy prowadząc sprawę. Tajemnica adwokacka nie dotyczy bowiem tego rodzaju informacji, w posiadaniu których adwokat wszedł prywatnie, nie udzielając pomocy prawnej. Nie są bowiem objęte tajemnicą adwokacką wszystkie te informacje, jakie pozostają w posiadaniu adwokata, a jedynie te, o których wiadomość powziął wykonując swój zawód.
W rezultacie oznacza to, że z uwagi na wielość ról społecznych w jakich dana osoba może występować w obrocie prawnym, starannego oddzielenia wymagają przypadki, kiedy występuje ona jako adwokat – realizując określone ustawowo zadania adwokata – a kiedy zaś uczestniczy w obrocie prawnym – zachowując jednak tytuł zawodowy, a nawet posługując się nim – jednakże nie realizując tej roli.
Co zatem istotne, kryterium, które winno być brane pod uwagę przy rozstrzyganiu omawianej kwestii, nie może sprowadzać się do ustaleniu tytułu zawodowego, jakim dana osoba posłużyła się przy dokonaniu danej czynności, a winno odwoływać się do istoty czynności jaką wówczas przedsiębrała. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze, zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami ( Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 sierpnia 2015 r. II AKz 443/15 ).
Jedynym wyjątkiem, od obowiązku zachowania tajemnicy adwokackiej jest udostępnianie informacji na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2016 r. poz. 299 i 615) – w zakresie określonym tymi przepisami.
Adw. Karol Piotrowski
www.adwokacipiotrowscy.pl
