Co się stanie, jeżeli zawarliśmy umowę w języku obcym, której skutki okazały się inne niż oczekiwaliśmy? Czy można uwolnić się od odpowiedzialności związanej z zawartą umową?
Czy umowa musi być sporządzona w języku polskim?
Nie zawsze. Jeżeli jesteśmy konsumentami lub zawierana przez nas umowa dotyczy stosunku pracy ( np. jest umową o pracę), wtedy zgodnie z art. 7 ustawy o języku polskim powinna ona zostać sporządzona w języku polskim. Jednak zastrzeżenie to obejmuje tylko sytuacje, gdy konsument lub osoba świadcząca pracę z którymi zawierana jest umowa ma miejsce zamieszkania w Polsce lub gdy umowa o pracę ma być w Polsce wykonywana.
Podobnie, wszelkiego rodzaju organy państwa w tym administracji państwowej, samorządowej, instytucje, urzędu zobowiązane są do zawierania umów w języku polskim.
W każdym innym przypadku umowa nie musi być sporządzona w języku polskim. W szczególności dotyczy to przedsiębiorców.
Czy można uwolnić się od odpowiedzialności za zawarcie umowy w obcym języku ?
Powyższe ma szczególne znaczenie w razie gdybyśmy chcieli uchylić się od skutków umowy zawartej w języku obcym. Chociaż bowiem zawsze należy zachować szczególną ostrożność i nigdy nie należy podpisywać dokumentów bez przeczytania ich treści ze zrozumieniem lub bez zasięgnięcia porady adwokata, zdarzają się przypadki nieostrożności skutkujące zawarciem umowy. Można wtedy próbować uchylić się od skutków zawartej umowy. Powodem takiego uchylenia zwykle jest błąd, co do treści umowy, której w zwykły sposób nie rozumieliśmy.
W tym miejscu wspomniane przepisy ustawy o języku polskim będą miały szczególnie istotne znaczenie. Jeżeli jesteśmy konsumentek i chcielibyśmy się uchylić od skutków zawartej umowy – bo jej nie rozumieliśmy, jest to ułatwione. Przy ocenie tego, czy faktycznie byliśmy w błędzie Sąd, który ostatecznie rozstrzyga tego rodzaju sprawy, nie będzie bowiem oczekiwał, że powinniśmy sobie umowę przetłumaczyć przed zawarciem, aby zrozumieć jej treść. Brak takiego tłumaczenia, co do zasady, nie będzie świadczył o braku należytej staranności po naszej stronie. Podobnie rzecz będzie miała się z sądem pracy w przypadku umów o pracę. Nie oznacza to jednak, że zawsze z zawartych umów uda się wycofać. Każda tego rodzaju sprawa oceniane jest bowiem indywidualnie przez pryzmat tego, czy działaliśmy pozostając w błędzie, czy też nie.
W zdecydowanie gorszej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy nie dążąc do poznania rzeczywistej treści umowy – np. poprzez zlecenia jej tłumaczenia, nie zachowują należytej staranności, jaka jest od nich wymagana. Zdecydowanie trudniej będzie zatem wykazać, że zawarcie umowy było efektem błędu. Chociaż każda ze spraw jest indywidualna i wymaga osobnego zbadania.
Na co zwrócić uwagę zawierając umowę?
Dlatego też przed złożeniem podpisu pod jakimkolwiek dokumentem zawsze należy starannie zapoznać się z jego treścią i nie polegać tylko na zapewnieniach osób, które chcą abyśmy umowę zawarli. Zawsze warto też skorzystać z porady adwokata, bo jej koszt jest wielokrotnie mniejszy niż późniejszej koszty i perturbacje związane z zawieraniem umów, których treści nie jesteśmy w zupełności pewni. Dotyczy to zresztą każdej umowy – też tej zawieranej w języku polskim.
Adwokat Karol Piotrowski