Wznowienie postępowania karnego – podstawy wznowienia.
Przepisy prawa określają zamknięty katalog podstaw wznowienia postępowania karnego. Tak też, postępowanie sądowe zakończone prawomocnym wyrokiem wznawia się, jeżeli w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa, a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia lub też w sytuacji gdy po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe fakty lub dowody wskazujące na to, że:
a) skazany nie popełnił czynu albo czyn jego nie stanowił przestępstwa lub nie podlegał karze,
b) skazano go za przestępstwo zagrożone karą surowszą albo nie uwzględniono okoliczności zobowiązujących do nadzwyczajnego złagodzenia kary albo też błędnie przyjęto okoliczności wpływające na nadzwyczajne obostrzenie kary,
c) sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne, błędnie przyjmując popełnienie przez oskarżonego zarzucanego mu czynu
Postępowaniu podlega również wznowieniu na korzyść strony, jeżeli Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą przepisu prawnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie; wznowienie nie może nastąpić na niekorzyść oskarżonego. lub gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską.
Dodatkowo przepisy określają podstawę wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem w przypadkach związanych z występowaniem w procesie tzw. małego świadka koronnego i zastosowaniem instytucji umorzenia absorpcyjnego. Szansa wznowienia postępowania występuje również jeżeli sprawę rozpoznano pod nieobecność oskarżonego, któremu nie doręczono zawiadomienia o terminie posiedzenia lub rozprawy albo doręczono je w inny sposób niż osobiście, gdy wykaże on, że nie wiedział o terminie oraz o możliwości wydania orzeczenia pod jego nieobecność. Przy czym przypadek ten – co do zasady – nie dotyczy sytuacji gdy w rozprawie lub posiedzeniu brał udział obrońca.
Kiedy brak jest możliwości wznowienia postępowania karnego?
W rezultacie wznowienie postępowania zakończonego wydaniem prawomocnego wyroku – niezależnie od spełnienia przez wniosek warunków i wymogów formalnych określonych przepisami Kodeksu postępowania karnego – możliwe jest zatem jedynie w przypadku wystąpienia wyżej wskazanych przypadków. Brak ich wystąpienia nie daje natomiast możliwości i podstaw do sformułowania tego rodzaju wniosku.
Adw. Karol Piotrowski
